توسعه مسکن به عنوان یکی از چالش های اساسی جوامع جهانی، نیازمند راهکار های نوآورانه و اثربخش است. در این مفهوم، شرکت های تعاونی مسکن به عنوان یکی از ابزار های مؤثر در جهت تأمین مسکن و افزایش دسترسی به آن برای افراد جامعه در نظر گرفته می شوند. در این مقاله ، به بررسی روند تشکیل شرکت های تعاونی مسکن خواهیم پرداخت.
ساختار و ارکان تشکیلی ثبت شرکت تعاونی مسکن
شرکت تعاونی مسکن یک سازمان با ساختاری چندگانه است که اجزای مختلفی را در بر می گیرد. این ساختار با تفاوت های چشمگیری نسبت به شرکت های سهامی همراه است، زیرا سرمایه شرکت به صورت مساوی در نام های سهام تقسیم می‌شود. هر یک از شرکاء، بدون توجه به مقدار سرمایه گذاری خود، حق یکسانی در شرکت در مجامع و جلسات دارند.
اجزای اصلی شرکت تعاونی مسکن
مجمع عمومی یکی از ارکان مهم شرکت تعاونی مسکن می باشد که شامل مجمع عمومی موسسین، مجمع عمومی فوق العاده و مجمع عمومی عادی است. این مجامع، بستری را برای تصمیم گیری در موارد کلان شرکت ارائه می دهند.
هیئت مدیره به عنوان یک سازمان مستقل در شرکت تعاونی مسکن وظیفه اجرای سیاست ها، مدیریت روزمره و نظارت بر عملکرد شرکت را بر عهده دارد. این ارگان، به منظور بهبود و کارایی عملکرد شرکت، به صورت مستقل و با مسئولیت های خود در مدیریت دخالت دارد.
بازرس یا بازرسین شرکت، نقش حیاتی در اطمینان از رفتار ها و عملکرد صحیح شرکت دارند. این ارگان مستقل، وظیفه نظارت بر تطابق عملکرد شرکت با قوانین و مقررات را بر عهده دارد و از انحرافات احتمالی جلوگیری می‌کند.
مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت تعاونی
اساسنامه تصویب شده شرکت تعاونی در اولین مجمع عمومی عادی در چهار نسخه. (شرکت های تعاونی باید اساسنامه داشته باشند، که به عنوان “نمونه اساسنامه” توسط وزارت تعاون تهیه شده و در اختیار تشکیل‌دهندگان شرکت قرار می‌گیرد).
- مجوز اداره تعاون که برای ثبت شرکت تعاونی لازم است و از طرف وزارت تعاون صادر می شود.
- دعوت‌نامه تشکیل اولین مجمع عمومی عادی در سه نسخه.
- صورت‌جلسه اولین مجمع عمومی عادی که دلالت بر تصویب اساسنامه، انتخاب اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان در سه نسخه دارد.
- رسید پرداخت سرمایه شرکت طبق اساسنامه به صندوق تعاون در سه نسخه.
- لیست اسامی و مشخصات و نشانی اعضاء اولین هیات مدیره و بازرس یا بازرسان.
- لیست اسامی و امضا حاضرین در اولین مجمع عمومی عادی در سه نسخه.
- صورت‌جلسه اولین هیات مدیره که دلالت بر انتخاب رئیس و نایب رئیس، منشی هیات مدیره، انتخاب مدیر عامل و تعیین صاحبان امضای مجاز دارد.
- لیست و مشخصات اعضای هیئت مدیره، بازرسان و مدیر عامل.
- صدور مجوز ثبت شرکت تعاونی توسط اداره کل یا ادارات تعاون شهرستان مربوط.
شروط و مقررات شرکت های تعاونی مسکن
برای این که بتوانید در شرکت تعاونی مسکن باشید باید یک سری شرایط و مقررات را رعایت کنید که شامل:
- مسئولیت اعضا در شرکت های تعاونی مسکن به میزان سهمی که از سرمایه شرکت دارند یا خریده‌اند محدود می شود. این اصل اجتماعی از اعضا نیازمند تعهد به میزان سرمایه وارد شده توسط هر فرد به شرکت است.
- سرمایه شرکت در شرکت‌های تعاونی مسکن به صورت نامحدود است و سهام آن با نام اعضا ثبت می شود. این امر از اعضا می‌خواهد تا با افزایش سرمایه شرکت به نحوی مستقیم در توسعه و پیشرفت آن شرکت کمک کنند.
- در شرکت های تعاونی مسکن، نقل و انتقال سهام به غیر از اعضا مجاز نمی باشد. این محدودیت به منظور حفظ همبستگی و انسجام در ارتباطات داخلی شرکت و اجتناب از مخاطرات غیرمطلوب اعمال شده است.
- دولت نمی تواند به عنوان یک عضو از تعاونی مسکن شرکت کند. این مقرره با هدف حفظ استقلال و مستقلیت تصمیم‌گیری درون شرکت به کار گرفته شده است.
- اعضای شرکت در تمامی موارد حق نظارت را دارند اما حق دخالت ندارند. این اصل از اعضا نیازمند مشارکت سازنده در تصمیم‌گیری های شرکت است، همچنین از دخالت غیر موزون در امور مدیریتی جلوگیری می کند.
- عضویت اعضا در تعاونی آزاد است، به این معنی که افراد می توانند هر زمان که نیاز دیدند با رعایت شرایط قانونی، عضو تعاونی شوند.
- اعضا می توانند هر زمان که لازم دیده‌اند از تعاونی خارج شوند. این امکان به اعضا اجازه می دهد تا با توجه به شرایط فردی خود، از عضویت در تعاونی کناره‌گیری کنند.
- انتقال سهم به سایر اعضا یا افراد خارج از شرکت تعاونی با رعایت قانون و مفاد اساسنامه ممکن است و محدودیت خاصی در این زمینه وجود ندارد. این اجازه به اعضا امکان انتقال وراثت سهم خود به افراد دیگر را فراهم می کند، با رعایت مفاد قانونی و اصول اخلاقی.
فرآیند ثبت شرکت تعاونی مسکن در ایران
متقاضیان ابتدا موظف به ارائه مجوز وزارت تعاون هستند. این مجوز نشان دهنده تایید وزارت تعاون از اهلیت و صلاحیت متقاضیان برای تشکیل یک شرکت تعاونی مسکن است. برخلاف دیگر شرکت های تجاری قابل ثبت در ایران، متقاضیان شرکت تعاونی مسکن باید ابتدا به اداره تعاون مربوطه مراجعه کنند.
پس از مراجعه به اداره تعاون، متقاضیان موظف به ارائه طرح توجیهی و درخواست تاسیس می شوند. این طرح باید جزئیاتی در مورد اهداف، ساختار سازمانی و برنامه های مسکن شرکت را شامل شود.
در صورتی که اداره تعاون با طرح توجیهی موافقت کند، می توان به مرحله بعدی اقدام کرد و آغاز به تاسیس شرکت نمود.
پس از تصویب طرح توجیهی، متقاضیان ملزم به جمع آوری مدارک لازم برای ثبت شرکت می شوند. این مدارک شامل اساسنامه، لیست اعضا، و سایر اطلاعات مرتبط با تشکیل شرکت است.
با جمع آوری مدارک لازم، متقاضیان به اداره ثبت شرکت مراجعه کرده و شرکت تعاونی مسکن خود را ثبت می نمایند. پس از اتمام این مرحله، شرکت به عنوان یک نهاد رسمی و قانونی تشکیل می شود.
در نهایت، متقاضیان با دریافت موافقت نامه از اداره تعاون و ثبت شرکت از سوی اداره ثبت شرکت، فرآیند تأسیس شرکت تعاونی مسکن را با موفقیت به پایان می برند.
سخن آخر در مورد روند تشکیل شرکت های تعاونی مسکن
شرکت های تعاونی مسکن با تأمین منابع، مشارکت اعضا و توسعه مسکن پایدار، به عنوان یک راهکار مؤثر در توسعه جوامع شناخته می شوند. در نتیجه، توسعه و ترویج این نهادها به عنوان یکی از استراتژی های اصلی توسعه مسکن در سطح جهانی توصیه می شود.
سوالات متداول در مورد روند تشکیل شرکت های تعاونی مسکن
- آیا تشکیل شرکت تعاونی مسکن به مجوز خاصی نیاز دارد؟
بله، برای تشکیل شرکت تعاونی مسکن، نیاز به مجوز اداره تعاون است که از طریق وزارت تعاون صادر می شود. - آیا اعضای شرکت تعاونی مسکن می توانند به راحتی از شرکت خارج شوند؟
بله، اعضا به صورت آزاد می توانند در هر زمان که بخواهند از شرکت تعاونی مسکن خارج شوند. - آیا شرکت تعاونی مسکن از پرداخت مالیات معاف است؟
بله، شرکت های تعاونی مسکن از پرداخت حق الثبت، تمبر سهام و مالیات بر درآمد معاف می باشند.
